ÇOCUĞUN TEMEL GEREKSİNİMLERİ

Çocuklar doğduğu andan itibaren bir yetişkine muhtaçtır. Gerekli olan temel ihtiyaçların karşılanması için yetişkin desteği gerekir. Çocukların ihtiyacı olan temel gereksinimler fizyolojik ihtiyaçlar yaşamsal ihtiyaçların yanında duygusal ihtiyaçları da barındırır. Bu yazıda duygusal ihtiyaçların üzerinde duracağız.

ÇOCUĞUN TEMEL GEREKSİNİMLERİ

Çocuklar doğduğu andan itibaren bir yetişkine muhtaçtır. Gerekli olan temel ihtiyaçların karşılanması için yetişkin desteği gerekir. Çocukların ihtiyacı olan temel gereksinimler fizyolojik ihtiyaçlar yaşamsal ihtiyaçların yanında duygusal ihtiyaçları da barındırır. Bu yazıda duygusal ihtiyaçların üzerinde duracağız.

Duygusal ihtiyaçların başında sevgi gelir. Çocuk aile içerisinde sevgi, ilgi gördüğü sürece hayata karşı olumlu bir bakış geliştirebilir. Çocuğun sevgiyi alabilmesi için anne babanın sık sık onunla temasa geçmesi, dokunması, sarılması, başını okşaması gerekir. Bu temas çocuğun sevgiye doyum sağlamasını sağlar. Böylelikle ihtiyacı olan sevilme ve ilgi görme duygusunu yoğun olarak hissetmesine, bunları dışarıdan beklemesine fırsat kalmadan doyuma ulaştırabilir. Aynı zamanda anne babadan aldığı sevgiyi başka kişilere de yansıtmayı öğrenir.

Çocuğun ihtiyacı olan diğer bir duygusal gereksinim güvendir. Çocuk güvende olduğunu bilmek ve hissetmek ister. Doğduğu andan itibaren annenin teniyle ve anne sütüyle buluşma anı çocuğun güveni ilk kez tattığı andır. Bu andan itibaren de anneyle kuracağı güvenli bağlanma ilişkisi çocuğun ileriki yaşamında kuracağı ilişkilerin yöntemini belirlemiş olur. Çocuğa verilen ‘yanındayım, desteğe hazırım’ mesajı size karşı güvenmesine ve güven ortamında yaşamasına katkı sağlar. Güvenli hissettiği ortamda büyüyen çocuk diğerleriyle iletişimini daha kuvvetli kurar, işbirliği ve dayanışma yapmaya hazırdır.

Temel gereksinimlerden bir diğeri ise öz saygı (benlik saygısı) dır. Çocuk var olduğu çevrede kabul görmek ve desteklenmek ister. Anne babalar Çocuğun benlik saygısı kazanmasında en önemli yol onu olduğu gibi kabul etme, dürüst yaklaşma, kendi içinde özerk olmasını sağlama ile sağlanabilir. Yapamadığı ya da yanlış yaptığı davranışlarda eleştirel bakmak yerine destekleyici ve onarıcı konuşmak, olumlu benlik yapısı geliştirmesine ve öz saygısının artmasına katkı sağlayacaktır.

Son olarak her insan kendini gerçekleştirmek ister. Bu herkes için psikolojik bir ihtiyaçtır. Çocuklar da kendini gerçekleştirme ihtiyaçlarını bağımsızlaşmalarına müsaade edildiği sürece karşılayabilirler. Çocuklara yapabilecekleri düzeyde sorumluluklar vererek kendini gerçekleştirmesine destek olunabilir. Aynı zamanda çocukların ilgileri ve yetenekleri keşfedilip çeşitli sanat ya da spor dallarına yönlendirilmeleri, o alanlarda başarılar elde etmeleri kendilerini gerçekleştirmelerine büyük oranda fayda sağlar.

 Çocukların fizyolojik temel ihtiyaçları ve psikolojik temel ihtiyaçları birlikte, bir bütün halinde giderilmelidir. Temel duygusal ihtiyaçları karşılanmayan çocuklar olmadık yerlerde anne babayı zorlayan davranışlarda bulunabilir. Aniden sebepsiz yere yaşanan öfke patlamaları da bir yerlerde karşılanmayan duygusal ihtiyaçların sinyali olabilir. Yani kısacası çocuklar yaşadıkları durumu sözel olarak ifade edemeseler de davranışlarıyla çok iyi anlatabilirler. Sağlıklı bir kişilik yağısına sahip öz saygısı yüksek, doğru ve sağlıklı iletişim kurabilen, potansiyelini ortaya koyup kendini ifade edebilen çocuklar yetiştirmek için duygusal ihtiyacın zamanında ve tam karşılanması gerekir.

Klin. Psk. & Psk. Dan.

Canan OĞUZ